Çocuğunun piyano çalmasını isteyen pek çok ebeveynin aklındaki, cevabına tedbirli yaklaşılması gereken ve sıkça dile getirilen sorulardan biri…
Maalesef net bir cevabım yok. Belli bir yaş ya da yaş aralığı veremeyeceğim. Bunu yaparsam sizleri yanlış yönlendirmiş olurum. Yıllardır her yaş grubunda öğrenciyle çalışan bir akademisyen olarak edindiğim tecrübelerin sonucunda, kendi çerçevemden süreci nasıl takip edebileceğinizi anlatmaya ve doğru yönlendirme yapabilmeniz için gerekli ipuçlarını vermeye çalışacağım.
Çocuğunuzun piyano eğitimine başlayabilmesi için, müzik ve ritim kulağına sahip olmasının yanı sıra, el kasları ve parmaklarının güçlenmiş olması dikkat edilmesi gereken diğer önemli unsurlardır. Bizim için baş parmak ve işaret parmağı arasındaki boşluğun çökmeden korunabilmesi, serçe parmağın kendi gücüyle, avuç içi piyanoya değmeden veya el sağa doğru yatmadan kullanılabilmesi, herhangi bir parmak tuşa basarken diğerlerinin kontrolsüzce havaya kalkması durumunda kontrol edilebilmesi, yine tuşa basmak için güç uygulanırken eklemlerin içe doğru kırılması halinde düzeltilebilmesi en temel fiziki gereksinimlerdir. Bu şartların uygun hale gelmesi her çocuğa göre yaş bakımından farklılık gösterecektir ve tespiti alanında uzman kişiler tarafından yapılmalıdır.
Diyelim ki çocuğunuz 5 yaşında. Yukarıda anlattığım bütün fiziki şartlar uygun ancak konsantrasyon süresi istenilen düzeyde değil ve uzun süre piyano başında oturamıyor. Bu durumda hem aile hem de öğretmen tarafından beklentilerle dolu bir ders işleyişiyle, çalgıdan uzaklaşma durumu ile karşı karşıya kalınabilir. Çocuğunuz derslere devam etmek istiyorsa ders süresini konsantrasyon süresiyle kısıtlamak, müziksel açıdan algısını geliştirecek, çalgıyı sevdirecek çalışmalarla dersi yönlendirmek, derslere devam etmek istemiyorsa ara vermek en doğru yöntem olacaktır. Bunu bir zaman kaybı ya da eksiklik olarak görmeyin. Aksine derslere devam edilmesi durumunda çocuğunuz bir daha hiç oturmamak üzere piyano başından kalkabilir.
Yıllar önce bir öğrencim vardı. Çalışmaya teşebbüs ettiğimiz zaman 5 yaşındaydı. Ona çalıp da sorduğum her eseri biliyor, bestecisi ve eser adıyla birlikte söylüyordu. Fiziken çalışmak için çok uygundu ama kesinlikle piyano başında oturamıyordu. Çok hareketliydi. En son neredeyse piyanonun üzerine çıkacaktı ki ailesiyle konuştum ve çalışmak için doğru zaman olmadığını söyledim. Çünkü biz devam etseydik belli bir süre sonra aile doğal olarak beklentiye girecek, “Ne zaman güzel parçalar duyacağız?” diye sormaya başlayacaklardı. Bunun stresi derslerimize yansıyacaktı ve gün sonunda müziğe hayran olan, her eseri bilen ama sadece doğru zamanda başlamadığı için piyanodan soğuyan bir çocuk kalacaktı ortada. Böyle durumlarda her zaman şunu derim: 5 ile 7 yaş arasında öğrendiklerini 6.5-7 yaş arasında da öğrenebilir. Zaman verin çocuğunuza. Olgunlaşsın. Bu yaşlarda mesafeler çok çabuk kapanır. Önemli olan doğru zamanda çalgı başına oturmak.
Yine 5 yaşında olan bir öğrencimle her anlamda şartların uygun olduğu bir süreçle çok verimli dersler yapıp günümüze kadar geldik ve hala derslerimize devam ediyoruz.
Diyelim ki çocuğunuz 4 yaşında ve bahsettiğim fiziki şartlar uygun olmamasına rağmen, uzunca süre piyano başında oturabiliyor, ders yaparken hiç sıkılmıyor. Bu durumda önemli olan şey, çok minik adımlarla giderek, fiziki gelişiminin arayı kapatmasına ön açmaktır. “Peki ya sıkılırsa” diyeceksiniz ve bu çok haklı bir kaygı olacak. Çocuklar aynı şeyleri sürekli çalmaktan keyif almıyorlar. Bu durumda öğretmenlerimize çok iş düşüyor. Şartlar olgunlaşana kadar teknik olarak öğrencinin doğru pozisyonu koruyabileceği, birbirinden farklı bolca yeni alıştırmalar ve küçük parçalarla çalışmalara devam etmeliler. Öğrenci sıkılmasın diye parçaların zorluk dozunu hızlıca arttırıp pozisyonlarını bozacak parçalar verirlerse ya da kulaktan hızlıca eser öğrenmelerinin önünü açarlarsa ileride toparlanması zor olan teknik ve nota okuma problemleriyle uğraşmak durumunda kalabilirler. İşte bu tarz durumlarda zaman kaybı “an” da değil, ilerleyen yıllarda yaşanabilir.
“Çocuğum 8 yaşında. Çok mu zaman kaybettik?”
Hiç endişe etmeyin. Bu yaşlar yukarıda da belirttiğim gibi mesafelerin çabuk kapanacağı yaşlardır. Önemli olan prensipli, sıkı bir çalışmayla bu yolda yürümek ancak hedefleriniz arasında konservatuvar eğitimi varsa doğru yönlendirilmeniz çok büyük önem taşır. Bu durumda mutlaka kurumla iletişime geçilmeli ve gereklilikler öğrenilmelidir.
Sonuç olarak, her yaşta piyanoya başlanabilir ancak önemli olan belirlenen hedefler doğrultusunda doğru yolda yürümek. Doğru analiz yapacak ellerde yoğrulmak. Doğru zamanda doğru beklentiler içinde olmak. Çocuğunuz kaç yaşında olursa olsun bu yola çıkmak istiyorsanız bunun bir standartı olmadığını, sadece ve sadece çocuğunuzun şartlarıyla şekilleneceğini unutmayın. Bu şartları olumlu ya da olumsuz olarak değerlendirmeyin. 5 yaşında başlamak için uygun değilse bu bir eksiklik, 7 yaşında başlıyorsa da geç değildir. 3 yaşında piyano çalmaya başlayacaksa doğru öğreticinin yanında olduğundan ve en önemlisi hangi yaşta olursa olsun kendisinin de istekli olduğundan emin olun.
Comments